Máy tính và linh kiện, phương tiện vận tải và phụ tùng, gạo, rau quả, cà phê là những nhóm có đơn hàng xuất khẩu đáng kể trong thời gian từ nay đến cuối năm 2023.
Tăng trưởng ấn tượng
Có ít nhất 4 nhóm hàng xuất khẩu chủ lực, đóng góp từ 4 đến vài chục tỷ USD cho xuất khẩu đang tăng trưởng ấn tượng và không lo thiếu đơn hàng cho những tháng còn lại của năm 2023. Đó là máy tính, sản phẩm điện tử - linh kiện, phương tiện vận tải và phụ tùng, nhóm nông sản với các mặt hàng rau quả, cà phê, gạo…
Trong 10 tháng của năm 2023, cả 4 nhóm hàng này đều có mức tăng trưởng dương, trong khi hầu hết các nhóm hàng còn lại đều suy giảm kim ngạch đáng kể, do các thị trường lớn giảm đặt hàng từ các nhà cung ứng Việt Nam.
Cụ thể, xuất khẩu máy tính, sản phẩm điện tử - linh kiện đạt 47 tỷ USD, tăng 0,7%; phương tiện vận tải và phụ tùng đạt 11,6 tỷ USD, tăng 18%; rau quả đạt gần 5 tỷ USD, tăng 79%; gạo đạt 4 tỷ USD, tăng 35%; cà phê đạt 3,32 tỷ USD, bằng kết quả cùng kỳ năm ngoái.
Ấn tượng nhất là máy tính điện tử và linh kiện, đã có bước chuyển từ tăng trưởng âm sang dương. Nhờ sức mua thị trường khá hơn, nhóm hàng này đã trở lại đường đua với mức tăng trưởng 0,7% so với cùng kỳ năm 2022. Riêng tháng 10, xuất khẩu máy tính đạt 5,6 tỷ USD, tăng thêm gần 150 triệu USD so với tháng 9 và đà tăng trưởng này được dự báo tiếp tục trong 2 tháng cuối năm.
Theo Bộ Công thương, hoạt động xuất nhập khẩu được dự báo khởi sắc trong 2 tháng cuối năm do được hỗ trợ bởi các yếu tố thuận lợi từ môi trường quốc tế và trong nước. Việc các nước đẩy mạnh chiến lược đa dạng hóa nguồn cung, đa dạng hóa chuỗi cung ứng, đa dạng hóa đầu tư (Trung Quốc + 1) sẽ giúp Việt Nam trở thành một trung tâm sản xuất và xuất khẩu quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Phương tiện vận tải và phụ tùng cũng trên đường “về đích” thuận lợi, khi xuất khẩu tháng 10 đạt 1,3 tỷ USD, tăng thêm gần 100 triệu USD so với tháng 9.
Đại diện Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương) cho biết, với các biện pháp tích cực và đồng bộ nhằm tháo gỡ khó khăn để hỗ trợ sản xuất trong nước, xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường… được triển khai mạnh mẽ, nên hoạt động xuất khẩu những tháng gần đây liên tục được cải thiện. Kim ngạch xuất khẩu tháng 10/2023 đạt 32,25 tỷ USD, tăng 5,1% so với tháng 9.
Theo nguồn tin từ Hiệp hội Doanh nghiệp điện tử Việt Nam, những tín hiệu tích cực đang xuất hiện nhiều hơn, nhờ khách hàng ở các thị trường truyền thống đã giải phóng được lượng hàng tồn kho.
Với những tín hiệu thị trường ấm lên, xuất khẩu máy tính, linh kiện sẽ cán đích khoảng 57 - 57,5 tỷ USD, tăng hơn 2 tỷ USD so với mức 55,53 tỷ USD của năm 2022.
Các thị trường tiêu thụ hàng hóa lớn của Việt Nam cũng đang khởi sắc. Dữ liệu 10 tháng qua cho thấy, xuất khẩu sang thị trường các nước Tây Á tăng 8,7%, đạt khoảng 6,7 tỷ USD; xuất khẩu sang châu Phi tăng 6,1%; riêng xuất khẩu sang Trung Quốc đạt xấp xỉ 50 tỷ USD, tăng 5% so với cùng kỳ. Đây là kết quả từ những nỗ lực của các doanh nghiệp trong việc đa dạng hóa thị trường, tập trung khai thác các thị trường mới, còn nhiều tiềm năng.
Tận dụng FTA để đẩy mạnh xuất khẩu
Đẩy mạnh triển khai có hiệu quả các cam kết quốc tế trong khuôn khổ các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã tham gia để đẩy mạnh xuất khẩu là nhiệm vụ mà ngành công thương đang thực hiện rốt ráo nhằm tận dụng tối đa cơ hội tăng xuất khẩu trong 2 tháng cuối năm, đưa xuất khẩu về đích với kết quả cao nhất có thể.
Trả lời vấn đề được đại biểu Quốc hội nêu về các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng tại Nghị trường tuần qua, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên khẳng định, thời gian qua, việc khai thác các FTA được Chính phủ, Bộ Công thương, các bộ, ngành, địa phương quan tâm chỉ đạo thực hiện và đã đạt được nhiều kết quả tích cực.
Điểm rõ nhất là trong 3 năm gần đây, Việt Nam là một trong 20 quốc gia có quy mô thương mại quốc tế lớn nhất thế giới, với tốc độ tăng trưởng cao (khoảng 12,5% trở lên) và liên tục có kết quả xuất siêu (10 tháng của năm 2023 xuất siêu 24,6 tỷ USD).
Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, trong vô vàn khó khăn của bối cảnh thương mại toàn cầu giảm, xuất khẩu đã thực hiện tốt việc đa dạng hóa thị trường, thực hiện hiệu quả các giải pháp về xuất khẩu sang các nước có chung đường biên giới, hàng hóa cơ bản không bị ách tắc, kể cả lúc cao điểm thời vụ, góp phần gia tăng kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc.
Lúc này, dù tín hiệu thị trường với mặt hàng gạo rất sáng, nhưng một đoàn gần 20 doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu gạo trong nước vừa sang xúc tiến thương mại tại thị trường tỷ dân.
Ông Trần Quốc Toản, Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu nhấn mạnh, xúc tiến thương mại góp phần duy trì thị phần, gia tăng kim ngạch xuất khẩu gạo Việt Nam sang Trung Quốc, hiện thực hóa mục tiêu đã đề ra tại Chiến lược Phát triển thị trường xuất khẩu gạo của Việt Nam đến năm 2030.
Sự bất ổn, không chắc chắn của kinh tế toàn cầu đang ở mức cao nhất trong nhiều năm, tác động đến triển vọng tăng trưởng của Việt Nam trong thời gian tới khi nước ta là nền kinh tế có độ mở lớn, phụ thuộc vào xuất khẩu, nhưng việc chủ động đón bắt các cơ hội dù là nhỏ nhất từ các thị trường, khách hàng sẽ giúp các ngành hàng có thêm đơn hàng, cải thiện kết quả trong hoạt động thương mại.
